مشهد، شهر عشق و زیارت، نه‌تنها با حرم مطهر امام رضا (ع) دل‌ها را آرام می‌کند، بلکه با عطر سوغات مشهد، خاطره‌ای ماندگار در ذهن هر مسافر می‌سازد. از بازار رضا گرفته تا خیابان خسروی و اطراف حرم، هر گوشه بوی زعفران، زرشک و نبات می‌دهد. اما آیا می‌دانید بهترین سوغاتی مشهد چیست؟ یا چطور می‌توان سوغات ارزان اما خاصی برای عزیزان خرید؟ در این راهنمای جامع، شما را با ۳۵ سوغاتی خوراکی و مذهبی مشهد و صنایع دستی این شهر آشنا می‌کنیم تا خریدتان از مشهد به‌یادماندنی‌تر از همیشه باشد.
سوغات خوراکی مشهد
اگرچه زیارت مشهد با حس معنویت عجین است؛ اما نمی‌توان از عطر و طعم سوغات خوراکی مشهد گذشت. این بخش از سفر، برای بسیاری از زائران، بخش خوشمزه و وسوسه‌انگیز است. خوراکی‌های مشهد نه فقط خوشمزه، بلکه یادآور سخاوت و صفای مردم این شهرند. هر بسته‌ای از آن‌ها، عطر خانه و عشق را با خود دارد و بهترین هدیه برای کسانی است که دوستشان داریم.
-
نخود و کشمش
از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین سوغات خوراکی مشهد ترکیب نخود و کشمش است. در گذشته، زائران این خوراکی مقوی، سالم و در دسترس را برای مسیر بازگشت تهیه می‌کردند تا در طول راه انرژی‌شان حفظ شود. امروزه هم در بسته‌بندی‌های زیبا و بهداشتی، در فروشگاه‌های اطراف حرم عرضه می‌شود. نخود و کشمش، انتخابی عالی برای کسانی است که به دنبال سوغات ارزان مشهد هستند. طعم شیرین کشمش در کنار مزه ترد نخود، ترکیبی از سادگی و اصالت خراسان است. این خوراکی برای کودکان و سالمندان نیز گزینه‌ای سالم و مقوی است.
-
زعفران
طلای سرخ ایران، نماد درخشان سوغات مشهد است. زعفران مشهدی با عطر قوی و رنگ بی‌نظیرش شهرت جهانی دارد. هر گرم از این ادویه، حاصل هزاران گل بنفش است که با دستان زحمت‌کش کشاورزان خراسانی چیده می‌شود. هنگام خرید، حتماً به رنگ و عطر آن دقت کنید تا زعفران اصل بخرید. بسته‌های کوچک زعفران، بهترین انتخاب برای هدیه دادن به عزیزان و یکی از محبوب‌ترین سوغات مشهد برای مادران محسوب می‌شوند. اگر به دنبال سوغات لوکس هستید، زعفران ممتاز قائنات را از فروشگاه‌های معتبر انتخاب کنید.
-
زرشک
هم‌پای زعفران، زرشک قائنات یکی دیگر از معروف‌ترین سوغات خوراکی مشهد است. طعم ترش و رنگ درخشانش باعث می‌شود هر غذایی را زیبا و اشتها‌برانگیز کند. زرشک پفکی و زرشک دانه‌اناری دو نوع پرطرفدار آن هستند. زرشک نه‌تنها برای مصارف خوراکی، بلکه به‌عنوان سوغات ارزان مشهد انتخابی عالی است. بسته‌های زیبا و وکیوم‌شده زرشک را در همه مغازه‌های اطراف حرم به‌راحتی پیدا می‌کنید.
-
ادویه چند رنگ
بازار مشهد، به‌ویژه مغازه های اطراف حرم، پر از غرفه‌هایی است که با رنگ‌های زرد، قرمز، نارنجی و قهوه‌ای ادویه‌ها تزئین شده‌اند. ادویه چند رنگ ترکیبی از زردچوبه، فلفل، پودر سیر، دارچین و سماق است که در آشپزی ایرانی کاربرد بسیاری دارد. بسته‌بندی‌های مخصوص ادویه به‌عنوان سوغات پر عطر مشهد هدیه‌ای متفاوت و زیباست. بوی دارچین و زردچوبه که از مغازه‌ها به مشام می‌رسد، برای هر رهگذری یادآور خانه و غذاهای مادربزرگ است.
-
نبات
از قدیمی‌ترین و خوش‌مزه‌ترین سوغاتی‌های مشهد، نبات است؛ به‌ویژه نبات زعفرانی که رنگ و طعمی دلپذیر دارد. از زمان‌های گذشته، در خانه‌های مشهدی، نبات همراه چای سرو می‌شده است. امروزه هم می‌توانید نبات‌های شاخه‌ای، چوبی یا بسته‌بندی‌شده را در طرح‌های مختلف پیدا کنید. نبات نه‌تنها سوغات ارزان و سنتی است، بلکه بهترین هدیه برای دوستان و آشنایان محسوب می‌شود؛ زیرا طعم شیرینش لبخند را به لب‌ها می‌آورد.
-
خشکبار
در کنار زعفران و زرشک، خشکبار مشهد از پرفروش‌ترین محصولات شهر است. مغز بادام، پسته، فندق و گردو با کیفیت عالی در بسته‌بندی‌های شکیل عرضه می‌شوند. بسیاری از زائران برای عزیزان خود خشکبار را به‌عنوان سوغاتی مشهد انتخاب می‌کنند؛ زیرا سالم، ماندگار و ارزشمند است.
-
میوه خشک
میوه خشک مشهد خوراکی سالم و رنگارنگ است که در بسته‌های جذاب عرضه می‌شود. از سیب و زردآلو گرفته تا توت‌فرنگی و موز خشک، همه در طعم‌های دلپذیر موجودند. این محصول نه‌تنها بهترین سوغات مشهد برای کودکان محسوب می‌شود؛ بلکه برای ورزشکاران و گیاه‌خواران هم گزینه‌ای عالی است. خرید چند بسته میوه خشک در سفر مشهد، انتخابی خوشمزه و سالم است.
-
جیلی‌بیلی
اگر به دنبال سوغاتی‌های مدرن مشهد هستید، جیلی‌بیلی‌های رنگی یکی از پرطرفدارترین انتخاب‌هاست. این خوراکی جذاب در طعم‌های مختلف عرضه می‌شود و معمولاً در بسته‌های متنوع در فروشگاه‌های بزرگ مشهد به فروش می‌رسد. این خوراکی جذاب، بهترین سوغات مشهد برای کودکان و مخصوصا دختربچه‌هاست.
-
شکلات زنجبیلی
ترکیب شکلات و زنجبیل شاید عجیب به نظر برسد؛ اما در مشهد بسیار محبوب است. شکلات زنجبیلی به‌ویژه در میان گردشگران خارجی طرفداران زیادی دارد. طعم شیرین شکلات در کنار تندی زنجبیل، مزه‌ای خاص می‌سازد که یادش تا مدت‌ها در ذهن می‌ماند. این محصول معمولاً در مغازه‌های اطراف حرم یا فروشگاه‌های سوغات مشهد عرضه می‌شود و یکی از خاص‌ترین سوغات خوراکی مشهد به شمار می‌آید.
-
انواع نقل
از زمان‌های قدیم، نقل مشهدی جزو اصلی‌ترین سوغاتی‌های مذهبی و خوراکی مشهد بوده است. نقل‌های بادامی، زعفرانی و گلابی در رنگ‌های زیبا و بسته‌های توری‌شده فروخته می‌شوند. این خوراکی شیرین معمولاً در مراسم مذهبی، جشن‌ها و دیدارهای خانوادگی سرو می‌شود. برای هدیه دادن به دوستان یا خانواده، نقل انتخابی سنتی و درعین‌حال دل‌نشین است.
-
شکر پنیر
شکر پنیر مشهدی با طعم‌های متنوع گلاب، هل و زعفران یکی از معروف‌ترین خوراکی‌های سنتی خراسان است. بافت نرم و طعم دل‌نشینش باعث شده در بین زائران محبوب باشد. در بازارهای مشهد می‌توانید انواع شکر پنیر را در رنگ‌ها و بسته‌بندی‌های مختلف پیدا کنید. این خوراکی یکی از سوغات ارزان مشهد است که همه‌پسند و خوشمزه، به‌ویژه برای کنار چایی است.
-
داروهای گیاهی
مشهد، به‌ویژه اطراف حرم، پر از عطاری‌های قدیمی است که بوی گیاهان خشک از درونشان بیرون می‌زند. از چای کوهی گرفته تا گل گاوزبان و آویشن، همه‌چیز در این عطاری‌ها یافت می‌شود. داروهای گیاهی مشهد، یکی از خاص‌ترین محصولات محلی شهر هستند که هم کاربرد درمانی دارند و هم به‌عنوان یادگاری طبیعی از سفر شناخته می‌شوند. بسیاری از زائران برای سلامت خانواده‌شان از این مغازه‌ها خرید می‌کنند.
-
شکلات کانفت
در سال‌های اخیر، شکلات کانفت به یکی از سوغات خوراکی مشهد تبدیل شده است. بسته‌های کوچک شکلاتی با مغز خمیری کاکایویی که در فویل‌های رنگی بسته‌بندی شده‌اند، در فروشگاه‌های سطح شهر به‌وفور دیده می‌شوند. طعم شیرین و ماندگار این شکلات‌ها باعث شده هدیه‌ای جذاب برای کودکان و نوجوانان باشند.
-
چلغوز یا چلغوزه
اگر به دنبال سوغات خاص و متفاوت مشهد هستید، حتماً چلغوز را امتحان کنید. این مغز دانه، با طعم منحصربه‌فرد و ارزش غذایی عالی، یکی از گران‌قیمت‌ترین خشکبارهای خراسان است. چلغوز را معمولاً در بسته‌بندی‌های شکیل به‌عنوان هدیه می‌فروشند و در بین گردشگران خارجی نیز محبوب است.
-
آلو بخارا
آلو بخارا با طعم ترش و رنگ خوشرنگش معمولا از باغ‌های نشابور برداشت می‌شود و یکی از مقوی‌ترین و پرطرفدارترین سوغات ارزان مشهد است. آلوهای خشک‌شده مشهدی برای درست کردن خورشت، چاشنی غذا یا خوردن به‌صورت تنقلات عالی‌اند. اگر اهل طعم‌های ملس و ترش هستید، حتماً چند بسته آلو بخارا را از بازار بخرید.
-
ترشی مشهد
در مشهد، ترشی‌ها دنیایی رنگارنگ دارند. از ترشی لیته گرفته تا ترشی بادمجان و سیر ترشی، همه‌چیز با ادویه‌های خاص خراسانی تهیه می‌شود. در بین همه آن‌ها بادمجان شکم‌پر، ترشی گوجه گیلاسی و شوری آب‌گوجه از معروف‌تینشان هستند و هیج نجای ایران مثل آن را پیدا نمی‌کنید. این محصول هم به‌عنوان سوغات خوراکی مشهد و هم چاشنی محبوب سفره‌های ایرانی شناخته می‌شود.
-
کلوچه زنجبیلی
و در پایان این بخش، نوبت به یکی از خوش‌عطرترین سوغاتی‌های مشهد می‌رسد: کلوچه زنجبیلی. این شیرینی ترد و معطر با زنجبیل و دارچین تهیه می‌شود و در کنار یک استکان چای، طعمی بهشتی دارد. کلوچه زنجبیلی هم به‌عنوان سوغات مشهد برای کودکان و هم برای بزرگسالان مناسب است و با بسته‌بندی‌های سنتی در مغازه‌های اطراف حرم عرضه می‌شود.
سوغات مذهبی مشهد
شاید نخستین چیزی که با شنیدن نام مشهد در ذهن‌ها تداعی می‌شود، رنگ سبز و طلایی حرم است. در میان سوغاتی های مشهد، اجناسی وجود دارند که نه تنها یادگاری از زیارت، بلکه نماد معنویت و آرامش هستند.
-
انواع مهر (معمولی، رکعت‌شمار، پایه‌دار برای افراد ناتوان)
در میان همه سوغاتی‌های مذهبی مشهد، هیچ چیز به اندازه «مهر» یادآور عبادت و خلوص نیست. در بازار رضا و اطراف حرم، می‌توانید انواع مهرهای رکعت‌شمار، معمولی یا پایه‌دار برای سالمندان و افراد ناتوان را پیدا کنید. بعضی مهرها طرح گل، گنبد طلایی یا نام مقدس امام رضا (ع) دارند. خرید این مهرها، نه فقط یک یادگاری، بلکه نوعی تبرک است که هر بار در نماز، حس زیارت را زنده می‌کند. بدون شک، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای سوغات مشهد برای دینداران همین مهر تربت است.
-
انواع تسبیح
وقتی از کنار مغازه‌های اطراف حرم عبور می‌کنید، دانه‌های گرد و رنگارنگ تسبیح ناخودآگاه توجهتان را جلب می‌کند. تسبیح‌های فیروزه، کهربا، سنگ مرمر و چوبی از پرطرفدارترین انواع آن هستند. برخی زائران برای سوغات مشهد برای پدر یا روحانیون فامیل، تسبیح فیروزه نیشابور تهیه می‌کنند که ارزش معنوی و مادی بسیاری دارد. رنگ آبی فیروزه در دستان زائر، حس آسمانی خاصی دارد. برای کسانی که دنبال سوغات ارزان ولی باارزش هستند، تسبیح‌های چوبی یا پلاستیکی هم گزینه‌ای عالی‌اند.
-
سجاده و جانماز
جانماز و سجاده از سنتی‌ترین سوغات مذهبی مشهد محسوب می‌شوند. طرح‌های سنتی با دوخت‌های دستی و پارچه‌های مخملی یا ترمه، جلوه‌ای فاخر به این هدیه می‌بخشد. بسیاری از زائران، هنگام برگشت از مشهد، برای عزیزانشان یک سجاده با طرح حرم می‌خرند تا در هر نماز، یاد سفرشان زنده شود. این هدیه، علاوه بر زیبایی، حس معنوی عمیقی دارد و به‌ویژه برای سوغات مشهد بسیار محبوب است.
-
چادر نماز
اگر در بازارهای مشهد قدم بزنید، چادرهای نماز با پارچه‌های سفید، گل‌دار و گاهی حریر توجهتان را جلب می‌کند. این چادرها با دوخت‌های تمیز و پارچه‌های باکیفیت، از پرطرفدارترین سوغات مشهد برای بانوان هستند. خرید چادر نماز از مشهد، بیشتر از اینکه یک هدیه باشد، نشانه‌ای است از عشق و احترام. این سوغات مذهبی، در میان خانواده‌های ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد.
-
خلعت آخرت (کفن متبرک)
شاید برای شما هم عجیب باشد که یکی از خاص‌ترین سوغات مذهبی مشهد، خلعت آخرت یا کفن متبرک است. روی این پارچه سفید و ساده، آیات قرآن یا دعای مخصوص چاپ می‌شود. بسیاری از زائران مشهد، برای آرامش معنوی خود یا عزیزانشان، این کفن را از اطراف حرم تهیه می‌کنند و با خود به داخل حرم می‌برند تا آن را تبرک کنند. باور بر این است که پارچه‌ای که در جوار امام رضا (ع) تبرک یافته، برکت و آرامش را در زمان مرگ برای فرد می‌آورد.
-
عبای مردانه برای نماز
عبا، لباسی نمادین و مقدس است که در شهر مشهد جایگاه خاصی دارد. در برخی مغازه‌های اطراف حرم، می‌توانید عباهای پشمی، نخی یا ابریشمی را در رنگ‌های قهوه‌ای، مشکی و خاکی پیدا کنید. این عباها را معمولاً طلاب و روحانیون تهیه می‌کنند؛ اما در میان مردم عادی ننیز برخی معتقدند نماز خواندن با عبا، ثواب بیشتری دارد برای همین بعضی از زائران برای هدیه دادن به پدر یا دوستان مذهبی خود از این محصول خرید می‌کنند. کیفیت دوخت و نوع پارچه‌های این عباها باعث شده‌اند این لباس خاص، یکی از سوغاتی‌های ماندگار مشهد برای افراد مذهبی باشد.
-
چفیه و لباس عربی
در بازارهای مذهبی مشهد، غرفه‌هایی هستند که پر از چفیه، دشداشه و لباس‌های عربی رنگارنگ‌اند. چفیه‌ها با نقش‌های مشکی و سفید و با پارچه‌های سبک عرضه می‌شوند و نمادی از مقاومت، دفاع مقدس و پایداری هستند. این محصولات نه‌تنها برای زائران ایرانی، بلکه برای گردشگران عرب نیز یادگاری محبوب‌اند. اگر به دنبال سوغات ارزان مشهد هستید که در عین سادگی خاص باشد، چفیه انتخاب خوبی است.
-
پرچم مذهبی
در میان زائران، پرچم‌های سبز و مشکی با نام امام رضا (ع) جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از مسافران، هنگام بازگشت، یک پرچم کوچک برای خانه‌شان تهیه می‌کنند تا همیشه یاد سفرشان زنده بماند. برخی از این پرچم‌ها گلدوزی‌شده‌اند و برخی دیگر با چاپ‌های طلایی و نقره‌ای تزئین شده‌اند. پرچم مذهبی، یکی از سوغات مشهد مذهبی است که نه‌تنها نماد ایمان، بلکه نماد عشق به اهل بیت محسوب می‌شود.
-
حرز امام جواد (ع)
حرز امام جواد (ع)، یکی از متبرک‌ترین و محبوب‌ترین سوغات مذهبی مشهد است. این دعا، که از امام جواد (ع) نقل شده، برای محافظت از انسان در برابر بلا و چشم‌زخم خوانده می‌شود. در بازارهای اطراف حرم، حرزها در قاب‌های نقره‌ای یا درون بازوبند و گردنبند فروخته می‌شوند. بسیاری از زائران آن را برای عزیزان خود تهیه می‌کنند تا هم یادگاری از مشهد باشد و هم سپری معنوی در زندگی روزمره. خرید این حرز، یکی از زیباترین نشانه‌های عشق به اهل بیت و ایمان است و از محبوب‌ترین سوغات مذهبی مشهد برای همسر یا اعضای خانواده به شمار می‌آید.
صنایع دستی مشهد
فراتر از سوغاتی خوراکی و مذهبی، مشهد با صنایع دستی خود نیز دلربایی می‌کند. این محصولات حاصل هنر و ذوق مردم خراسان‌اند. از دیگ سنگی یا هرکاره گرفته تا انگشتر فیروزه، قالی، جام چهل‌کلید و سماور برنجی، هرکدام روایتگر دستان هنرمند مردمان خراسان است. خرید این آثار، نه فقط تهیه یک کالا، بلکه حمایت از فرهنگی است که قرن‌ها زنده مانده است. حتی برندهای چرم مشهد نیز به نوعی نماد مدرن این هنر سنتی‌اند. اگر به دنبال سوغات خاص مشهد هستید که ماندگار بماند، صنایع دستی بهترین انتخاب است؛ چراکه نه فاسد می‌شود و نه از یاد می‌رود، بلکه با هر نگاه، یاد مشهد را در دل زنده می‌کند.
-
دیگ سنگی یا هرکاره
دیگ سنگی مشهد یا همان «هرکاره»، از اصیل‌ترین سوغات مشهد است که ریشه در سنت‌های کهن خراسان دارد. این دیگ‌ها از سنگ سیاه کوه‌های مشهد تراشیده می‌شوند و مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر حرارت دارند. بسیاری از مردم معتقدند که پخت غذا در هرکاره، طعم طبیعی‌تر و لذیذتری به آن می‌دهد. در بازارهای سنتی مشهد، مخصوصاً در محله کوهسنگی یا بلوار شاهنامه، می‌توانید مغازه‌هایی پیدا کنید که از این دیگ‌ها در اندازه‌های مختلف دارند. خرید یک دیگ سنگی، علاوه بر جنبه کاربردی، نوعی یادگار فرهنگی از مشهد است و یکی از خاص‌ترین سوغات محلی مشهد محسوب می‌شود.
-
انگشتر و زیورآلات
در میان زائران، کمتر کسی پیدا می‌شود که از بازار رضا عبور کند و نگاهی به انگشترهای فیروزه یا عقیق نیندازد. انگشترهای نقره با نگین‌های فیروزه، عقیق، یشم و زمرد از محبوب‌ترین سوغاتی‌های مشهد هستند. استادکاران مشهدی با ذوق و مهارت، نگین‌ها را تراش داده و روی رکاب‌های نقره‌ای می‌نشانند. بسیاری از مردم برای سوغات مشهد برای پدر یا دوستان خود، انگشتری با نگین فیروزه نیشابور تهیه می‌کنند که هم ارزش معنوی دارد و هم جلوه‌ای شیک و اصیل است. این زیورآلات، تلفیقی از هنر و ایمان‌اند.
-
سنگ فیروزه
وقتی صحبت از سوغات مشهد می‌شود، بدون شک نام فیروزه نیشابور در ذهن همه نقش می‌بندد. این سنگ آبی‌رنگ، نماد آرامش و انرژی مثبت است. فیروزه‌های اصل در کارگاه‌های مشهد تراش داده شده و در قالب گردنبند، دستبند یا تسبیح عرضه می‌شوند. در بازار رضا و خیابان خسروی می‌توانید مغازه‌هایی را ببینید که ویترین آن‌ها همچون دریایی از آبی فیروزه‌ای می‌درخشد. خرید فیروزه، هم جنبه زینتی دارد و هم معنوی؛ به‌ویژه اگر هدیه‌ای برای پدر یا همسر باشد، یکی از بهترین گزینه‌های سوغاتی های مذهبی و هنری مشهد است.
-
قالی و گلیم
قالی‌بافی در خراسان قدمتی طولانی دارد و هنوز هم یکی از مهمترین محصولات محلی مشهد محسوب می‌شود. قالی‌ها و گلیم‌های مشهدی با طرح‌های گل‌بوته‌ای و رنگ‌های گرم، نماد اصالت و هنر ایرانی‌اند. در بازارهای قدیمی شهر، به‌ویژه بازار فرش، می‌توانید قالیچه‌های کوچک و بزرگ بافته‌شده توسط مردمان هنرمند خراسانی را ببینید. هر قالی، داستانی از عشق و صبر است و خرید آن به‌عنوان سوغات مشهد، نشانه قدرشناسی از هنر ایرانی است.
-
فرش متبرک حرم
از خاص‌ترین و معنوی‌ترین سوغاتی‌ها، فرش‌های متبرک حرم امام رضا (ع) هستند. این فرش‌ها که پس از مدتی استفاده در صحن‌های حرم تعویض می‌شوند، با مهر تأیید آستان قدس رضوی فروخته می‌شوند و از ماندگارترین سوغات مذهبی مشهد هستند. داشتن تکه‌ای از فرشی که بر آن هزاران زائر نماز خوانده‌اند، برای بسیاری از مؤمنان نعمتی بزرگ است. این فرش‌ها هم در ابعاد کوچک و به‌صورت قاب‌های کوچک ارائه می‌شوند و هم در ابعاد کامل که آستان قدس رضوی هرازگاهی آن‌ها را در جشنواره‌های خاص با تخفیف‌های ویژه یا شرایط اقساطی به فروش می‌گذارد.
-
پوستین
شهر مشهد در ستا‌های گذشته شاهد برف‌های سنگین و سرماهای سخت و طاقت‌فرسا بود: بنابراین بسیاری از افراد قبل از زمستان برای خود پوستین تهیه می‌کردند. هر چند این روزها هوا به اندازه گذشته سرد نیست؛ اما هنوز هم می‌توان مردانی را دید که پوستین‌های محلی به تن دارند. این لباس سنتی، از پشم و چرم طبیعی ساخته می‌شود و بسیار گرم و بادوام است. پوستین‌های مشهدی با دوخت‌های ظریف و طرح‌های سنتی، در بازارهای قدیمی شهر عرضه می‌شوند و جزو سوغات نسبتا گران مشهد محسوب می‌شوند. امروزه نسخه‌های مدرن‌تری از پوستین نیز تولید می‌شود که برای استفاده شهری مناسب‌اند.
-
جام چهل کلید
یکی از خاص‌ترین و نوستالوژی‌ترین صنایع دستی مشهد، جام چهل‌کلید است. این جام فلزی، با حکاکی دقیق آیات قرآن و دعاهای مخصوص، نمادی از حفاظت و برکت است. در باور مردم، نگاه کردن به این ظرف یا نوشیدن آب از این جام، باعث آرامش قلب و رفع بلا می‌شود. این اثر هنری در کارگاه‌های فلزکاری مشهد ساخته می‌شود و در میان گردشگران خارجی نیز محبوب است. جام چهل‌کلید، یکی از خاص‌ترین و متفاوت‌ترین سوغات مذهبی مشهد محسوب می‌شود.
-
سماورهای خاص
از دیگر آثار هنری مشهد، سماورهای برنجی و مسی است که با طرح‌های سنتی و قلم‌زنی‌های چشم‌نواز ساخته می‌شوند. برخی از این سماورها، آن‌قدر زیبا و تزیینی‌اند که بیشتر برای دکور استفاده می‌شوند تا دم‌کردن چای! در بازارهای سنتی مشهد، سماورهای دست‌ساز خراسانی را می‌توانید در ابعاد مختلف بیابید. این سماورها، یکی از زیباترین سوغاتی‌های سنتی مشهد هستند و برای هدیه دادن به خانواده گزینه‌ای بسیار ارزشمند محسوب می‌شوند.
-
کیف و کفش چرم
چرم مشهد سال‌هاست که به‌عنوان یکی از برندهای معتبر کشور شناخته می‌شود. کیفیت عالی، دوخت حرفه‌ای و طراحی مدرن باعث شده کیف و کفش چرمی مشهدی، از محبوب‌ترین سوغات ارزان و کاربردی این شهر باشند. اگر می‌خواهید هدیه‌ای خاص و درعین‌حال روزمره تهیه کنید، کیف دستی یا کمربند چرمی انتخابی بی‌نظیر است. فروشگاه‌های متعددی در خیابان دانشگاه و احمدآباد این محصولات را با ضمانت کیفیت ارائه می‌دهند.
-
انواع عطر
از دیرباز، مشهد به‌ویژه اطراف حرم، محل فروش عطرهای طبیعی و مذهبی بوده است. بوی گلاب، عود، مشک و زعفران، فضای بازار را پر می‌کند. بسیاری از مغازه‌ها عطرهای مخصوص حرم را می‌فروشند که یادآور لحظه زیارت‌اند. این عطرها، هم به‌صورت شیشه‌ای کوچک و هم در بطری‌های تزئینی عرضه می‌شوند و یکی از سوغات مذهبی مشهد با بوی ماندگار هستند.
-
انواع عروسک و اسباب بازی
در میان سوغات مشهد برای کودکان، عروسک‌های محلی خراسانی جای ویژه‌ای دارند. این عروسک‌ها با لباس‌های رنگارنگ سنتی، یادآور شادی و اصالت ایرانی‌اند. بسیاری از آن‌ها دست‌دوز زنان روستایی‌اند و در بازار صنایع دستی یا غرفه‌های اطراف حرم فروخته می‌شوند. خرید این عروسک‌ها نه‌تنها هدیه‌ای شاد برای کودکان، بلکه حمایتی از کارگاه‌های محلی و هنرمندان بومی است.
پوشاک مشهد
در مشهد کارگاه‌های تولیدی بسیاری برای پوشاک پیدا می‌شود که برخی‌‌شان انصافا کیفیت بسیار خوبی هم دارند. برای همین هم هست که خرید لباس در مشهد، در مقایسه با سایر شهرهای ایران بسیار به‌صرفه‌تر است. از انواع شال و روسری زنانه گرفته تا لباس راحتی و حتی لباس‌های مجلسی یا کت و شلوار اداری برای خانم‌ها و آقایان را می‌توانید در مشهد پیدا کنید. بازارهای فردوسی و مغازه‌های متعدد در منطقه مفتح و ایثار انواع کت‌ها و مانتوهای رسمی زنانه را دارند و خیابان‌های خسروی و پاساژهای متعدد در محدوده هفده شهریور از لباس نوزادی گرفته تا حتی لباس‌های نامزدی و کت دامادی را پوشش می‌دهند.
سخن پایانی
سفر به مشهد فقط زیارت نیست؛ تجربه‌ای چندوجهی از ایمان، طعم، رنگ و هنر است. وقتی از کوچه‌های اطراف حرم عبور می‌کنید، از عطر زعفران تا نقش و طرح جانماز و تسبیح و برق فیروزه، همه چیز یادآور عشق و آرامش است. در این راهنمای جامع، از ۳۶ نوع سوغات مشهد سخن گفتیم. هر کدام از این سوغاتی‌های مشهد نه‌تنها یادگاری از سفرند، بلکه حامل فرهنگ و حس معنوی مردم خراسان‌اند. فرقی نمی‌کند هدیه‌ای برای پدر، مادر یا کودکانتان می‌خرید؛ مهم این است که با انتخابی آگاهانه، خاطرات این سفر را با خود به یادگار ببرید.
پرسش های شما
معروف‌ترین سوغات مشهد کدام است؟
بدون تردید، زعفران، زرشک، نبات و فیروزه نیشابور از مشهورترین و محبوب‌ترین سوغاتی‌های مشهد هستند که تقریباً همه زائران آن‌ها را خریداری می‌کنند.
بهترین سوغات ارزان مشهد چیست؟
برای خریدی اقتصادی، می‌توانید به سراغ نخود و کشمش، نبات، شکرپنیر، آلو بخارا و چفیه بروید؛ هم قیمت مناسب دارند، هم ماندگارند.
چه سوغاتی مشهد برای کودکان مناسب است؟
میوه خشک، جیلی‌بیلی، شکلات زنجبیلی و عروسک‌های محلی خراسانی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای کودکان هستند.
از کجا می‌توان سوغات مشهد اصل و باکیفیت خرید؟
بازار رضا، بازار مرکزی مشهد، بازار فرش و فروشگاه‌های معتبر اطراف حرم، بهترین مکان‌ها برای خرید سوغات مشهد خوراکی و مذهبی هستند.
چه سوغاتی مشهد برای پدر و مادر مناسب‌تر است؟
برای پدر، تسبیح فیروزه، انگشتر نقره یا عطر طبیعی و برای مادر، چادر نماز، زعفران اصل و سجاده مخملی بهترین انتخاب‌ها محسوب می‌شوند.
