شاید برای شما این پرسش پیش آمده باشد که غذای هواپیما چطور تهیه می‌شود؟ چرا شکل ظاهری و طعمش با غذاهای دیگر فرق دارد؟ چه کسی و بر اساس چه الگویی این غذاها را تهیه می‌کند؟ این غذا چگونه به دست مهمانداران می‌رسد و در هواپیما چگونه بسته‌بندی می‌شود؟ در این مقاله می‌خواهیم به دنیای پنهان غذاهای هوایی سفر کنیم؛ از نحوه تهیه و بسته‌بندی گرفته تا منوهای لوکس بیزینس کلاس و غذاهای مخصوص رژیمی. با ما همراه باشید تا با تمام رازهای پشت پرده غذای هواپیما آشنا شوید.
تاریخچه سرو غذا در هواپیما؛ آغاز یک تجربه خوشمزه در آسمان
غذا در هواپیما چیزی فراتر از یک وعده ساده و بخشی از تجربه سفر هوایی است که تاریخچه‌ای جذاب و پُرماجرا دارد. نخستین‌بار در سال ۱۹۱۹، شرکت Handley Page Transport در پروازی میان لندن و پاریس، وعده‌ای شامل ساندویچ و میوه را با قیمت سه شیلینگ به مسافران عرضه کرد. این نقطه آغاز رسمی پذیرایی با غذا در پرواز بود؛ جایی که خدمات هوایی طعمی متفاوت به خود گرفت.
در دهه ۱۹۲۰، با پیشرفت فناوری هوانوردی و رشد سفرهای تجاری، شرکت‌ها به بهبود منوی غذای هواپیما توجه ویژه‌ای نشان دادند. در سال ۱۹۲۸، لوفت‌هانزا به‌عنوان یکی از پیشگامان صنعت هوایی، اولین غذای گرم در هواپیما را بین برلین و پاریس سرو کرد؛ غذاهایی که در ظرف‌های عایق گرم نگه داشته می‌شدند.
دهه ۱۹۳۰ دوره طلایی نوآوری بود. برای مثال، یونایتد ایرلاینز در سال ۱۹۳۶ با راه‌اندازی آشپزخانه‌های کوچک در داخل هواپیماها، امکان سرو غذاهایی مثل تخم‌مرغ و مرغ سرخ‌شده را فراهم کرد. این تغییرات زمینه‌ساز شکل‌گیری انواع غذای هواپیمایی در کلاس‌های پروازی مختلف شد.
تغییرات غذای هواپیما در طول سال‌ها؛ از ساندویچ تا شام لوکس
با پایان جنگ جهانی دوم، تحولی چشمگیر در تهیه غذای هواپیما رخ داد. فناوری‌های نوین مانند انجماد سریع، بسته‌بندی و گرم‌کردن دوباره کمک کردند غذاها هم سالم‌تر و هم خوشمزه‌تر شوند. در دهه‌های بعد، همکاری با سرآشپزهای بین‌المللی باعث شد تا خطوط هوایی، منوی غذای هواپیما را با در نظر گرفتن سلیقه‌های متنوع و رژیم‌های خاص، تغییر دهند.
امروزه، فرایند تهیه غذای هواپیما بسیار دقیق و برنامه‌ریزی‌شده است، از انتخاب مواد اولیه و طراحی منو تا پخت صنعتی و حمل با تجهیزات مخصوص. هدف از تنوع در غذای هواپیمایی، ارائه تجربه‌ای دل‌نشین از غذا در پرواز است؛ تجربه‌ای که با استانداردهای بهداشتی عالی و طعم متناسب با شرایط پروازی همراه است.
چگونه غذای هواپیما تهیه می‌شود؟
غذای هواپیما چیزی فراتر از یک وعده غذایی ساده است؛ بنابراین تهیه آن به دقت، برنامه‌ریزی و هماهنگی بین چندین بخش نیاز دارد تا مسافران در آسمان تجربه‌ای دل‌پذیر از غذا در پرواز داشته باشند. از طراحی منو تا سرو نهایی در هواپیما، هر مرحله زیر نظر متخصصان و بر اساس استانداردهای بهداشتی انجام می‌شود.
مراحل تهیه غذای هواپیما
- طراحی منو: توسط تیم تغذیه و سرآشپزها با درنظرگرفتن شرایط کابین و تغییرات مزه در ارتفاع؛
- آماده‌سازی غذا: در آشپزخانه‌های صنعتی مجهز (کترینگ هواپیمایی) نزدیک فرودگاه؛
- پخت و بسته‌بندی: استفاده از تجهیزات خاص برای پخت، سردسازی سریع و بسته‌بندی ایمن غذا؛
- حمل با خودروهای یخچال‌دار: انتقال غذا به فرودگاه با حفظ دمای مناسب؛
- بارگذاری در هواپیما: با رعایت زنجیره سرد، نگهداری در یخچال هواپیما تا زمان سرو؛
- گرم‌کردن و ارائه به مسافر: غذاها توسط مهمانداران با فرهای مخصوص گرم و سرو می‌شوند.
تمام این مراحل برای اطمینان از کیفیت، ایمنی و طعم مطلوب در انواع غذای هواپیمایی طراحی شده‌اند؛ تجربه‌ای که بخشی مهم از هر پرواز به شمار می‌رود.
زمان سرو غذا در پرواز؛ چه ساعتی منتظر غذای هواپیما باشید؟
در پروازهای تجاری، برخلاف تصور رایج، تهیه غذای هواپیما در داخل کابین انجام نمی‌شود. غذاها از پیش در آشپزخانه‌های صنعتی (کترینگ) آماده شده و فقط در هواپیما گرم و سِرو می‌شوند. زمان‌بندی سرو بر اساس ساعت پرواز و منوی غذای هواپیما تعیین می‌شود و معمولاً طبق زمان‌بندی زیر است:
- صبحانه: بین ۴ تا ۵ صبح؛
- ناهار: از ساعت ۱۱ تا ۱۵؛
- شام: از ساعت ۱۸ تا ۲۳؛
- میان‌وعده‌ها: در بازه ۹ تا ۱۱ صبح یا ۱۵ تا ۱۸.
شرایط نگهداری و بسته‌بندی غذا
در فرایند تهیه غذای هواپیما، مرحله نگهداری و بسته‌بندی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه مستقیماً با کیفیت غذای هواپیما و سلامت مسافران در ارتباط است. هر وعده از غذا در پرواز باید در دمای کنترل‌شده نگهداری شود؛ غذاهای سرد کمتر از ۵ درجه سانتی‌گراد و غذاهای گرم بیشتر از ۶۰ درجه. این زنجیره دمایی از زمان تولید تا لحظه سرو در ارتفاع ۳۰هزار پایی ادامه دارد.
بسته‌بندی نیز نقش کلیدی دارد. ظرف‌های مخصوص سرو غذای هواپیما به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر تغییرات فشار و دمای کابین مقاوم باشند. این بسته‌ها از نفوذ آلودگی جلوگیری کرده و تازگی غذا را حفظ می‌کنند.
در نهایت، مهمانداران با فرهای مخصوص غذاها را در داخل هواپیما گرم می‌کنند. این روند تضمین می‌کند که انواع غذاهای هواپیمایی با طعم و بافت مناسب در اختیار مسافران قرار گیرد.
چرا طعم غذای هواپیما متفاوت است؟
تا به حال فکر کرده‌اید چرا طعم غذا در هواپیما این‌قدر متفاوت از طعم غذاها در روی زمین به نظر می‌رسد؟ پاسخ در شرایط خاص پرواز نهفته است. در ارتفاع ۳۰هزار پایی، فشار هوا کاهش یافته و رطوبت کابین به حدود ۱۰ تا ۱۵درصد می‌رسد. این عوامل باعث افت چشمگیر درک مزه، به‌ویژه مزه‌های شور و شیرین می‌شوند؛ در نتیجه، غذای هواپیما اغلب کم‌طعم‌تر به نظر می‌رسد.
علاوه بر آن، نویز دائم موتور و ارتعاشات بدنه، حس بویایی را تضعیف می‌کند و درک کلی طعم را کاهش می‌دهد. برای مقابله با این موضوع، شرکت‌های هواپیمایی منوی غذای هواپیما را طوری طراحی می‌کنند که شامل طعم‌های قوی‌تر مانند گوجه‌فرنگی، کاری، ادویه‌جات و غذاهای پرنمک باشد.
استفاده هوشمندانه از مواد اولیه غذاهای هواپیمایی با مزه‌های ماندگار و تنظیم دقیق فرمول تهیه غذا، از جمله راهکارهایی است که خطوط هوایی برای حفظ کیفیت غذای هواپیما به‌کار می‌گیرند؛ بنابراین، طعم متفاوت غذا در پرواز نه به دلیل پخت ضعیف، بلکه به‌خاطر تأثیر محیط کابین بر حواس شش‌گانه شماست.
مقاله: حقایق جالب درباره هواپیما
انواع غذاهای ارائه‌شده در هواپیما
غذا در پرواز بسته به مدت سفر، کلاس پروازی و سیاست شرکت هواپیمایی متفاوت است. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به پرکاربردترین انواع غذای هواپیما:
- وعده‌های کامل: در پروازهای بین‌المللی شامل پیش‌غذا، غذای اصلی، دسر و نوشیدنی؛
- غذاهای ویژه رژیمی: مانند غذاهای گیاهخواری، بدون گلوتن، حلال یا کم‌چرب؛
- میان‌وعده‌ها: مخصوص پروازهای کوتاه، مثل ساندویچ، کیک و بیسکوئیت؛
- دسر و سالاد: کیک، پودینگ یا میوه تازه به همراه سالادهای متنوع؛
- نوشیدنی‌های گرم و سرد: شامل آب، آب‌میوه، چای، قهوه و نوشابه.
منوی غذای هواپیما با درنظرگرفتن شرایط پرواز، از بهترین مواد اولیه غذاهای هواپیمایی تهیه می‌شود تا ضمن حفظ کیفیت غذای هواپیما، تجربه‌ای لذت‌بخش از غذا در هواپیما فراهم شود.
تفاوت غذای کلاس اکونومی، بیزینس کلاس و فرست کلاس
نوع کلاس پروازی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و تنوع غذای هواپیما دارد. هر کلاس تجربه‌ای متفاوت از غذا در پرواز را برای مسافران رقم می‌زند. این تفاوت از نوع ظروف و نحوه سرو گرفته تا منوی غذای هواپیما و تنوع آن را شامل می‌شود.
- اکونومی کلاس: در این کلاس اقتصادی، معمولاً یک یا دو نوع غذای ساده از پیش آماده‌شده در ظروف پلاستیکی سرو می‌شود. خبری از انتخاب منو نیست و تمرکز بیشتر بر صرفه‌جویی و سرعت در تهیه غذای هواپیماست.
- پرمیوم اکونومی: غذا همچنان بسته‌بندی‌شده است؛ اما کیفیت و مواد اولیه غذاهای هواپیمایی در این کلاس کمی بهتر از اکونومی است. این کلاس بیشتر در ایرلاین‌های بین‌المللی ارائه می‌شود.
- بیزینس کلاس: در این کلاس، مسافران از میان گزینه‌های متنوع در منوی غذای هواپیمایی، غذای دل‌خواهشان را انتخاب می‌کنند. غذا در ظروف چینی، همراه با کارد و چنگال فلزی سرو شده و معمولاً با پیش‌غذا، دسر و نوشیدنی‌های خاص همراه است.
- فرست کلاس: در بهترین سطح، سرآشپزهای اختصاصی غذاها را تهیه می‌کنند. منوی کاملاً سفارشی، سرو خوراکی‌هایی مانند خاویار و استیک، نوشیدنی‌های لوکس و امکان انتخاب زمان سرو، تجربه‌ای شبیه رستوران‌های‌پنج ستاره روی زمین را به آسمان می‌آورد.
در مجموع، کیفیت غذای هواپیما در هر کلاس، بازتابی از سطح خدمات، انتخاب‌های غذایی و دقت در جزئیات ایرلاین انتخابی شماست؛ تجربه‌ای که با پرواز آغاز می‌شود؛ اما با طعمی به‌یادماندنی به پایان می‌رسد.
گزینه‌های غذایی ویژه (گیاهخواری، وگان، رژیمی، حلال، بدون گلوتن)
امروزه بسیاری از ایرلاین‌ها با درک نیازهای تغذیه‌ای متنوع، در کنار منوی غذای هواپیما، امکان انتخاب انواع غذای هواپیمایی ویژه را فراهم کرده‌اند تا همه مسافران از غذای سروشده در پرواز، تجربه‌ای متناسب با سبک زندگی یا محدودیت‌های غذایی خود داشته باشند. محبوب‌ترین گزینه‌های غذایی ویژه شامل:
- غذای گیاهخواری و وگان: بدون گوشت و محصولات حیوانی، تهیه‌شده از سبزیجات، حبوبات و غلات تازه؛
- غذای حلال: مطابق با اصول اسلامی، با رعایت کامل استانداردهای شرعی؛
- غذای بدون گلوتن: مناسب برای افراد مبتلا به سلیاک یا حساس به گلوتن؛
- وعده‌های مخصوص کودکان و نوزادان: غذاهای مناسب برای کودکان در پرواز با مواد اولیه ملایم و ترکیب طعمی کودک‌پسند تهیه می‌شوند.
نکته مهم: برای تضمین دریافت این وعده‌ها، باید حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از پرواز، درخواست خود را ثبت کنید.
بهترین و بدترین غذاهای هواپیمایی دنیا
کیفیت غذای هواپیما یکی از عوامل کلیدی در رضایت مسافران است. برخی شرکت‌های هواپیمایی با ارائه منوی غذایی متنوع، در صدر بهترین‌ها قرار دارند. نام برخی از این شرکت‌ها را در زیر آورده‌ایم:
- سنگاپور ایرلاینز با سرویس اختصاصی “Book the Cook” به مسافران اجازه می‌دهد پیش از پرواز، غذای دل‌خواه خود را انتخاب کنند. استفاده از مواد اولیه غذاهای هواپیمایی تازه، بخشی از استراتژی این ایرلاین است.
- امارات ایرلاینز با تمرکز بر طعم و لوکس‌گرایی، انواع غذاهای بین‌المللی و گزینه‌های وگان و نوشیدنی‌های ممتاز را برای غذا در پرواز ارائه می‌دهد.
- قطر ایرویز با امتیاز ۷ از ۱۰ در کیفیت خدمات غذایی، یکی از محبوب‌ترین‌ها در حوزه انواع غذای هواپیمایی محسوب می‌شود.
در مقابل، برخی ایرلاین‌های ارزان‌قیمت فقط سرو میان‌وعده‌ها یا نوشیدنی‌های ساده بسنده می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود تجربه غذا در هواپیما برای مسافرانشان چندان دل‌پذیر نباشد. در نهایت، انتخاب ایرلاین با توجه به تهیه غذای هواپیما و کیفیت آن، تجربه پرواز مسافر را ارتقا می‌دهد.
گران‌ترین غذاهای هواپیمایی جهان
در کلاس فرست برخی خطوط هوایی، کیفیت غذای هواپیما به سطح بهترین رستوران‌های بین‌المللی می‌رسد. ایرلاین‌هایی مانند امارات، سنگاپور و اتحاد، در منوی غذای هواپیما خود، خوراکی‌هایی همچون خاویار بلوگا، گوشت واگیو، خرچنگ آتلانتیک و دسرهای طلاکاری‌شده را با ظروف چینی و کریستال سرو می‌کنند.
این سطح از تهیه غذای هواپیما با استفاده از بهترین مواد اولیه غذاهای هواپیمایی و زیر نظر سرآشپزهای بین‌المللی انجام می‌شود. در برخی پروازها، یک وعده لوکس ممکن است تا هزار دلار ارزش داشته باشد.
همراهی نوشیدنی‌هایی خاص مانند شامپاین دوم پریگنون، تجربه‌ای منحصربه‌فرد از غذا در پرواز رقم می‌زند. این اندازه از توجه به تنوع و کیفیت غذا در هواپیما، آن را به یک لذت لوکس و شخصی‌سازی‌شده تبدیل کرده است.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدیم، غذای هواپیما فقط یک وعده ساده نیست؛ بلکه بخشی مهم از تجربه سفر است که از طراحی منو تا انتخاب مواد اولیه و نحوه سرو آن با دقت و استاندارد عالی انجام می‌شود. عوامل مختلفی مانند کلاس پروازی، نوع ایرلاین و شرایط پرواز بر کیفیت غذای هواپیما تأثیر مستقیم دارند؛ بنابراین، توجه به این جزئیات تجربه لذت‌بخش‌تری از غذا در پرواز برای شما رقم می‌زند. اگر به مطالعه دانستنی‌های جذاب درباره سفر هوایی، سبک‌های پروازی و خدمات ایرلاین‌ها علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم سری به مقالات تخصصی مجله آوا بزنید و با نکات کاربردی سفر آشنا شوید.
پرسش‌های شما
آیا می‌توان در پرواز غذای گیاهخواری یا رژیمی سفارش داد؟
بله، بیشتر ایرلاین‌ها امکان سفارش غذاهای گیاهخواری، وگان، بدون گلوتن و رژیمی را حداقل ۲۴ ساعت قبل از پرواز فراهم کرده‌اند.
چرا غذای هواپیما طعم متفاوتی دارد؟
به دلیل فشار هوای کم و رطوبت پایین در کابین، حس چشایی کاهش می‌یابد و طعم غذاها کم‌رنگ‌تر احساس می‌شود.
کیفیت غذای هواپیما در کلاس اکونومی و بیزینس چه تفاوتی دارد؟
در بیزینس کلاس، غذاها متنوع‌تر، با کیفیت بهتر و سرو حرفه‌ای‌تری نسبت به اکونومی کلاس ارائه می‌شوند.
غذای هواپیما چگونه تهیه می‌شود؟
غذای هواپیما در کترینگ‌های صنعتی با رعایت استانداردهای بهداشتی و با استفاده از مواد اولیه باکیفیت تهیه و بسته‌بندی می‌شود.
آیا غذای هواپیما برای کودکان گزینه‌های خاص دارد؟
بله، بیشتر ایرلاین‌ها غذاهای ویژه کودکان و نوزادان را با طعم ملایم، اندازه مناسب و ظاهر جذاب ارائه می‌دهند. این وعده‌ها را باید حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از پرواز سفارش دهید.
