پرواز با نوزاد تجربه‌ای است که چالش‌ها و نگرانی‌های متعددی برای والدین به همراه دارد. یکی از مسائل رایجی که اغلب والدین در سفرهای هوایی با آن مواجه می‌شوند، گرفتگی گوش نوزاد در پرواز است. این مشکل که به‌دلیل تغییرات فشار هوا در کابین هواپیما رخ می‌دهد، ممکن است برای نوزادان بسیار دردناک و ناراحت‌کننده باشد. علاوه‌بر این، گریه و بی‌قراری نوزاد باعث افزایش استرس والدین و ناراحتی دیگر مسافران می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق علل گوش درد نوزاد در پرواز، روش‌های پیشگیری و راهکارهای عملی برای مدیریت این مشکل می‌پردازیم. همچنین، نکات کاربردی ارائه می‌دهیم که به شما کمک می‌کند با اطمینان بیشتری سفر کنید و تجربه‌ای خوشایند برای خود و نوزادتان رقم بزنید.
علت گرفتگی گوش نوزاد در پرواز
همان طور که در مقاله دانستنی های جالب درباره هواپیما هم برایتان گفتیم، گوش درد در پرواز، ربط مستقیمی با تغییرات فشار هوا در کابین دارد. در طول پرواز، به‌ویژه هنگام برخاستن و فرود آمدن هواپیما، فشار هوا در کابین به‌صورت چشمگیری تغییر می‌کند. این تغییرات ممکن است بر سیستم شنوایی و تعادل بدن همه افراد تأثیر بگذارد؛ به‌ویژه برای نوزادانی که گوش میانی آن‌ها هنوز به‌طور کامل رشد نکرده است، تغییرات فشار هوا، آزاردهنده‌تر و پیچیده‌تر است.
لوله‌های استاش، که ارتباط بین گوش میانی و حلق را فراهم می‌کنند، مسئول تنظیم فشار در گوش داخلی هستند. در نوزادان، این لوله‌ها باریک‌تر و حساس‌تر از بزرگسالان است و اغلب به‌خوبی عمل نمی‌کند؛ به همین دلیل، فشار هوا در گوش میانی و بیرونی به‌طور کامل با یکدیگر منطبق نمی‌شود و به ایجاد احساس گرفتگی، ناراحتی و حتی درد در گوش نوزاد می‌انجامد.
علائم گوش درد نوزاد در پرواز
نوزادان نمی‌توانند به‌طور مستقیم ناراحتی خود را بیان کنند؛ اما برخی علائم رایج به والدین کمک می‌کنند تا گرفتگی گوش نوزاد در پرواز را تشخیص دهند:
• گریه شدید و بی‌قراری، به‌ویژه در زمان‌های حساس پرواز مثل زمان فرود و برخاست؛
• افزایش بزاق دهان یا کاهش تمایل به مکیدن شیشه شیر؛
• بی‌میلی به تغذیه از شیر مادر یا هر خوراکی دیگری؛
• اختلال در خواب یا تکان دادن‌های مکرر سر؛
• تغییرات ناگهانی در خلق‌وخو و رفتار؛
• کشیدن یا مالیدن گوش با دست.
راهکارهای پیشگیری از گرفتگی گوش نوزاد در پرواز
گرفتگی گوش نوزاد و دردهای بعد از آن یکی از نگرانی‌های رایج والدین است؛ اما نگران نباشید. با به‌کارگیری چند راهکار ساده و مؤثر، می‌توانید از ناراحتی نوزاد جلوگیری کرده و سفر هوایی بی‌دغدغه و راحتی تجربه کنید. در ادامه به مؤثرترین راه های پیشگیری از گوش درد در پرواز اشاره می‌کنیم.
• تغذیه نوزاد در زمان برخاستن و فرود آمدن
یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از گرفتگی گوش نوزاد در پرواز، تغذیه او با شیر یا سایر مایعات در لحظات حساس پرواز، یعنی زمان فرود و برخاست است. عمل مکیدن یا جویدن، به باز شدن لوله‌های استاش کمک کرده و فشار گوش میانی را تنظیم می‌کند.
شاید برایتان سؤال باشد که چگونه عمل مکیدن به کاهش فشار کمک می‌کند؟ در پاسخ باید بگوییم که این کار باعث حرکت عضلات اطراف گوش میانی می‌شود و در نهایت به بازشدن لوله‌های استاش و تطبیق فشار در گوش داخلی و میانی می‌انجامد. با این توضیح، در صورت امکان، زمان تغذیه نوزاد را طوری تنظیم کنید که با زمان‌های برخاستن و فرود آمدن هواپیما هماهنگ باشد.
• استفاده از پستانک برای کاهش گرفتگی گوش
پستانک گاهی اوقات جایگزین مناسبی برای شیردادن یا تغذیه نوزاد است؛ به‌ویژه اگر نوزاد در آن لحظه به غذا نیاز نداشته باشد. عمل مکیدن پستانک نیز به بازشدن لوله‌های استاش کمک می‌کند. برای این منظور، توجه به چند نکته را از یاد نبرید:
اگر نوزاد شما به استفاده از پستانک عادت ندارد، بهتر است چند روز قبل از سفر او را با پستانک آشنا کنید. همچنین در لحظات تغییر فشار، مانند زمان برخاستن یا فرود آمدن هواپیما، پستانک را در دسترس نوزاد بگذارید.
• حفظ رطوبت مناسب در کابین
در بعضی مواقع، هوای خشک کابین هواپیما باعث خشکی و تحریک مجاری گوش و بینی می‌شود که این موضوع احتمال درد گوش را افزایش می‌دهد. برای جلوگیری از گوش درد در هواپیما، اقدامات زیر را انجام دهید:
• استفاده از اسپری بینی مخصوص کودکان با تجویز پزشک و برای حفظ رطوبت مجاری تنفسی؛
• تغذیه منظم نوزاد با مایعات کافی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن.
• استفاده از گوش‌گیرهای مخصوص نوزاد
گوش‌گیرهای طراحی‌شده برای نوزادان به کاهش فشار هوا و صداهای آزاردهنده موتور هواپیما و محیط کابین کمک کرده و تجربه سفر را برای نوزاد راحت‌تر می‌کنند. گوش‌گیرهای مخصوص نوزادان ایمن بوده و استفاده از آن‌ها پیشنهاد می‌شود.
• تنظیم وضعیت خواب نوزاد
خوابیدن نوزاد در طول پرواز نیز حساسیت او را به تغییرات فشار هوا کاهش می‌دهد. برای خواب بهتر نوزاد در پرواز به ترتیب زیر عمل کنید:
• نور و صداهای محیطی را تا حد امکان کاهش دهید؛
• از اسباب‌بازی‌های آرامش‌بخش یا موسیقی ملایم استفاده کنید؛
• بالش‌های مسافرتی مناسب برای راحتی گردن نوزاد به همراه داشته باشید.
نکات مهم برای درمان گوش درد نوزاد پس از پرواز
اگر با رعایت همه نکاتی که برای جلوگیری از درد گوش نوزاد در پرواز گفتیم، باز هم نوزادتان دچار گوش درد شد، راهکارهای زیر برای آرام‌کردنش کمک خواهد کرد.
• گرم‌کردن و ماساژ تدریجی اطراف گوش
همیشه گرم‌کردن اعضای بدن به تسکین لحظه‌ای آن کمک می‌کند. به این منظور پارچه یا حوله‌ای را گرم کرده و به‌آرامی اطراف گوش نوزاد ماساژ دهید تا میزان درد کمتر شود. از آنجا که فشار گوش میانی بعد از چند ساعتی رفع می‌شود، با تکرار این کار می‌توانید زمان بخرید یا عارضه به‌کلی رفع شود.
• خواباندن نوزاد
خوابیدن از سویی می‌تواند به پیشگیری از گوش‌درد کمک کند و از طرفی به گوش میانی زمان دهد تا فشار هوا را تنظیم کند. کودک یا نوزادتان را در محیط آرامی قرار دهید و با استفاده از موسیقی ملایم و تنظیم نور به او کمک کنید تا به خواب عمیق برود.
• استفاده از قطره‌های مسکن
اگر دردها همچنان ادامه داشت و آنقدر شدید بود که نوزاد و شما را بی‌قرار کرد، با پزشکتان مشورت کنید و در صورتی که صلاح دانست، چند قطره مسکن به او بدهید.
• استفاده از قطره‌های گوش با تجویز پزشک
قطره‌های گوش به کاهش التهاب و باز کردن لوله‌های استاش کمک می‌کنند و می‌توانید از آن‌ها هم برای پیشگیری و هم برای درمان گرفتگی گوش نوزاد در هواپیما استفاده کنید؛ اما استفاده از آن‌ها باید فقط با مشورت پزشک انجام شود.
اگر پزشک استفاده از قطره را تأیید کرد، نکات مهمی را که در ادامه برایتان می‌گوییم را حتماً رعایت کنید. حدود ۳۰ دقیقه قبل از پرواز از قطره گوش استفاده کنید تا در زمان ورود به هواپیما اثرش را گذاشته باشد. همچنین نحوه استفاده صحیح از قطره‌های گوش را از پزشک بیاموزید تا به نوزاد آسیب نرسد.
آماده‌سازی وسایل نوزاد یا کودک قبل از پرواز
برنامه‌ریزی پیش از سفر، انتخاب وسایل ضروری و آگاهی از نکات کاربردی، کمک می‌کند تا هم نوزاد و هم والدین در طول سفر راحت‌تر باشند. برای این منظور، نکات زیر را به خاطر بسپارید:
• پستانک، شیشه شیر، اسباب‌بازی‌های آرامش‌بخش و پوشک را در کیف دستی خود قرار دهید.
• اگر نوزاد شما اخیراً دچار سرماخوردگی یا عفونت گوش شده است، قبل از پرواز با پزشک مشورت کنید؛ چون با وجود این بیماری‌ها، ممکن است درد و گرفتگی گوش تشدید شود.
• قبل از شروع پرواز و در هنگام فرود، استفاده از سرم نمکی بینی به بازشدن مجاری بینی و گوش نوزاد کمک می‌کند. البته این روش را فقط با تجویز پزشک انجام دهید و مطمئن شوید که این کار برای نوزاد مناسب است.
• هیچ‌گاه برای آرام‌کردن یا خواباندن نوزاد از قطره‌ها یا آنتی‌هیستامین‌ها به‌طور خودسرانه استفاده نکنید.
• برای مصرف هر نوع دارویی برای کاهش درد گوش نوزاد در هواپیما، حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا میزان و روش مناسب را برای نوزاد تعیین کند.
• اگرچه ممکن است گریه نوزاد ناراحت‌کننده باشد؛ اما این موضوع به کاهش درد گوش نوزاد در هواپیما کمک می‌کند؛ چراکه گریه نوزاد باعث می‌شود تا تنظیم فشار گوش نوزاد در پرواز و تسکین درد زودتر اتفاق بیفتد.
• به نوزاد یا کودک خود آب بدهید. نوشیدن مایعات زیاد به کاهش فشار در گوش و جلوگیری از گوش درد در هواپیما کمک می‌کند.
• برای کودکان بزرگ‌تر، از آدامس یا شکلات استفاده کنید تا روند بلع راحت‌تر شود و فشار گوش کاهش یابد.
نتیجه‌گیری
حل مشکل گرفتگی گوش نوزاد در پرواز به آمادگی، آگاهی و استفاده از روش‌های مناسب وابسته است. با رعایت نکات ارائه‌شده، می‌توانید از ناراحتی نوزاد جلوگیری کرده و تجربه سفری آرام و دل‌پذیر برای خود و دیگر مسافران فراهم کنید. اگر این راهنما برای شما مفید بود، تجربه‌های خود را با ما در میان بگذارید و مطالعه سایر مقالات مجله آوا را برای داشتن پروازی راحت و لذت‌بخش از دست ندهید.
پرسش‌های متداول
چرا گوش نوزاد در طول پرواز دچار گرفتگی می‌شود؟
گوش نوزادان به دلیل حساسیت بیشتر به تغییرات فشار هوا در طول پرواز، به‌راحتی دچار گرفتگی می‌شود؛ زیرا مجرای گوش آن‌ها هنوز به‌طور کامل تکامل نیافته است.
چه نشانه‌هایی نشان‌دهنده گرفتگی گوش در نوزادان است؟
نشانه‌های گرفتگی گوش شامل گریه بی‌وقفه، دست‌زدن به گوش‌ها و مشکلات خواب یا تغذیه هستند که درد یا فشار در گوش نوزادان را نشان می‌دهند.
چگونه از گرفتگی گوش نوزاد در پرواز جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از گرفتگی گوش نوزاد در هواپیما، در طول تغییرات فشار هوا، مانند هنگام برخاستن و فرود آمدن هواپیما، به نوزاد شیر یا غذا بدهید تا فرایند بلع به تنظیم فشار گوش نوزاد در پرواز کمک کند.
آیا روش‌های خاصی برای درمان گرفتگی گوش نوزاد در هواپیما وجود دارد؟
استفاده از پستانک، تغییر وضعیت سر نوزاد و ماساژ ملایم اطراف گوش به درمان گرفتگی گوش نوزاد کمک می‌کند؛ همچنین گرم‌کردن گوش‌ها با دست نیز مفید است.
آیا باید قبل از پرواز با نوزاد به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر نوزاد مشکل خاصی مانند عفونت گوش یا بیماری تنفسی دارد، بهتر است قبل از پرواز به پزشک مراجعه کنید تا راهنمایی‌های لازم برای پیشگیری از گرفتگی گوش نوزاد در پرواز را دریافت کنید.
